சௌரசேனி பிராகிருத கவிஞர் ராஜசேகரா

ராஜசேகர (राजशेखर, ராஜசேகர) ஒரு சிறந்த சமஸ்கிருத கவிஞர், நாடக ஆசிரியர் மற்றும் விமர்சகர் ஆவார். அவர் குர்ஜாரா பிரதிஹாரர்களின் நீதிமன்ற கவிஞராக இருந்தார். பொ.ச. 880 முதல் 920 வரை காவ்யாமிமம்சா எழுதினார். இந்த படைப்பு ஒரு நல்ல கவிதையின் கூறுகளையும் அமைப்பையும் விளக்கும் கவிஞர்களுக்கான நடைமுறை வழிகாட்டியாகும்.

ராஜசேகராவின் புகழ் சவுரசேனி பிரகிருதத்தில் எழுதப்பட்ட அவரது  கற்பூரமஞ்சரி  என்ற நாடகத்தில் உறுதியாக உள்ளது. ராஜசேகர தனது மனைவி அவந்திசுந்தரியை மகிழ்விப்பதற்காக இந்த நாடகத்தை எழுதினார். ஒரு பெண் தனது இலக்கிய வாழ்க்கையில் செய்த பங்களிப்புகளை ஒப்புக் கொண்ட ஒரே பண்டைய இந்திய கவிஞர் அவர்.

சைவத்தைப் பற்றிய குசரத்னாவின் கூற்று, ராஜசேகர தனது சத்தர்சன -சாமுச்சாயாவில் சைவ பார்வையைப் பற்றிய விளக்கத்தால் மேலும் உறுதிப்படுத்தப்படுகிறது. ராஜசேகர மேலும் கூறுகையில், நியாய-சாத்திரங்கள் கூறப்படும் அகபாதா, பாசுபதத்தின் நியாயா பிரிவின் முதன்மை ஆசிரியராக இருந்தார்.

அவர்கள் நான்கு பிரம்மங்களை ஒப்புக்கொள்கிறார்கள், கருத்து, அனுமானம், ஒப்புமை மற்றும் சாட்சியம், மேலும் அவர்கள் பதினாறு வகை விவாதங்களை ஒப்புக்கொள்கிறார்கள், அதாவது,

pramāṇa, பிரமாணா

prameya, பிரமேயா

saṃśaya,சம்சயா

prayojana, ப்ரயோஜனா

dṛṣṭānta, திருஷ்டாந்ததா

-சித்தாந்த, சித்தாந்தா

avayava, அவ்யய

tarka, தர்க்கம்

nirṇaya,நிர்ணயம்

வடா,வாதம்

ஜல்பா, ஜல்பம்

vitaṇḍā, விதண்டை

hetvābhāsa, ஹேத்வா பாஷா

சலா,

jāti மற்றும் ஜாதி

nigrahasthāna. நிர் கிரஹஸ்தானா

அக்ஷபாதாவின் நியாய-சாத்திரத்தின் முதல் சூத்திரத்தில் அறிமுகப்படுத்தப்பட்ட பாடங்கள் இவை. விடுதலைக்குத் தயாராகும் அனைத்து துக்கங்களையும் கலைப்பதுதான் இறுதி பொருள். அவர்களின் முக்கிய தர்க்கரீதியான பணி ஜெயந்தா மற்றும் உதயனா மற்றும் பசர்வாஜியா ஆகியோரால் செய்யப்பட்டது.